De slag verloren…

Over de hele breedte verontwaardiging nadat de Tweede Kamer afgelopen dinsdag met 116 tegen 30 stemmen vóór een verbod op de rituele slacht stemde. Tot op het laatste moment was geprobeerd politici op andere gedachten te brengen. Vorige week donderdag diende een kort geding in Arnhem van de NIK en NIHS tegen Universiteit Wageningen en het ministerie van EL&I over de achtergronden van twee onderzoeken waarop een groot deel van de Tweede Kamer een mening had gevormd. Tijdens de zitting bleek dat het onderzoek niet was gedaan door de Universiteit zelf, maar door Livestock Research. Ook vertelde onderzoeker Lambooij dat het om een strategisch pilotonderzoek ging, en niet om een wetenschappelijk onderzoek. Kort daarna verscheen op de site van Wageningen een erratum over de verwarring rond de Universiteit en Lifestock Research. Dat onderzoek ging overigens niet over de kosjere of de rituele slacht, maar over het gebruik van kantelmachines die nodig zijn om een dier in een goede positie te leggen.

Ongrondwettelijk
Volgens getuigen meldde Lambooij tijdens de zitting dat hij er bij het ministerie op had aangedrongen om een vervolgonderzoek te doen. Later lazen we het tegenovergestelde in het NRC; Lambooij had juist geadviseerd om níét verder te onderzoeken. Bij navraag stelde Lambooij dat de tweede versie de juiste was. Tweede Kamerleden werden uitgenodigd om op maandag naar de kosjere slacht te komen kijken, om zo zelf getuige te zijn. Alleen Esmé Wiegman van de CU kwam opdagen. De actieve D66-achterban die een petitie had georganiseerd, schreef op dinsdag een kritische brief naar partijbestuur en fractie, waarin het stelde dat de maatregel ongrondwettelijk was en niet paste bij de meest democratische partij van Nederland. Op dinsdagochtend stuurden de rabbijnen van NIK, IPOR en NIHS een hartekreet naar alle leden van de Tweede Kamer: „Dat zogenaamde bedwelming niet is ingevoerd om dierenleed te verkleinen, maar omwille van de efficiëntie van de bio-industrie en dus om de vleesproductie te versnellen, wordt verzwegen.” U vindt beide brieven op www. niw.nl.

Wissel omgezet
Het mocht niet baten. De stemming werd er dinsdagmiddag ‘doorgefietst’, terwijl nog geen uur voor de stemming een brief van de regering was binnengekomen die wellicht nadere studie vereiste. Esmé Wiegman van de CU sprak vlak voor de stemming over een wet die met ‘een gevaarlijke snelheid’ werd behandeld. „Een belangrijke wissel wordt omgezet, namelijk de vrijheid om je geloof vrij te belijden.” PvdA-er Martijn van Dam: „Ik heb nog nooit een debat meegemaakt dat zoveel heeft losgemaakt binnen de Nederlandse samenleving.” Uiteindelijk werd een amendement van de Paars+-partijen met 79 stemmen voor en 76 tegen aangenomen, waarin de bewijslast dat dieren die ritueel worden geslacht net zo veel of zo weinig zouden lijden als bedwelmd geslachte dieren werd omgedraaid. Over de speelruimte die dat amendement de Joodse gemeenschap zou kunnen geven, verschillen de meningen. De wet Thieme werd met grote meerderheid aangenomen. Verslagenheid bij het onvermoeibare kernteam, medestanders en adviseurs. Teamlid Daniël Ritsma na afloop: „Nu de vrijheid van godsdienst zo relatief is gebleken hebben we een stoomcursus gekregen hoe we vanaf nu onze normen en waarden moeten verdedigen. De impact van dit besluit is veel breder dan alleen maar sjechieta of kosjer eten, het is een voorbode van meer. Als gemeenschap moeten we daar ook organisatorisch op voorbereid zijn.” Ritsma doelt onder meer op de briet mila (besnijdenis). Aan de Eerste Kamer nu de taak om de wet na het zomerreces te toetsen aan de grondwet. Er ligt een negatief advies van de Raad van State. De hoop van Joods Nederland is nu gevestigd op de senaat, want de slag is dan verloren, de oorlog nog niet.