Een twijfelachtige aanbesteding van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap lijkt een averechts effect te hebben. Het geld is bedoeld voor de ondersteuning van leraren in lessen over antisemitisme. De stichting Na de oorlog is daarin zeer bedreven. Net als vorig jaar rekende stichtingbestuurster Deborah Lens op subsidie, maar haar organisatie blijft met lege handen achter. “In 2023 ontvingen wij subsidie van het rijk, tot tevredenheid van alle betrokken partijen,” vertelt Lens. “Een jaar later moesten wij opeens met vijf andere organisaties meedoen aan een aanbesteding om in aanmerking te komen voor fondsen.” Er lagen vier eisen: een plan aanbieden voor gastlessen, docenten professionaliseren, binnen het budget van twee ton blijven en rekening houden met de AVG, de privacywet. Opvallend was dat enige expertise in antisemitismebestrijding niet werd geëist.
Naoorlogse generatie
Mede dankzij de subsidie van vorig jaar waarmee de organisatie verder geprofessionaliseerd kon worden, kreeg Na de oorlog vorig jaar 1500 aanvragen voor gastlessen in het hele land. “De Anne Frankstichting is de grootste in Nederland met 1573 aanvragen,” zegt Lens. “Wij zitten daar vlak onder. Bij ons is het niet zomaar een gastspreker die achter een tafeltje met een glaasje water en een schriftje kinderen wat vertelt. Onze sprekers zijn opgeleid door professionals en weten hoe zij met een klas weerbarstige leerlingen moeten omgaan. In combinatie met een educatief medewerker besteden wij veel aandacht aan het nagesprek met de leerlingen. Daarin leggen we uit hoe zij de ervaringen van de gastsprekers op hun eigen situatie kunnen betrekken.”
Na de oorlog is in 2016 ontstaan om het gat op te vullen dat de eerste generatie overlevenden achterlaat. Via de stichting kan de naoorlogse generatie op een persoonlijke wijze de gevolgen van de Shoa in de klas overbrengen. Op een voorlichtingsfilm van de stichting staan politicus Job Cohen en de dochter van de legendarische Betty Goudsmit voor de klas. Alle opgebouwde ervaring met die honderden gastlessen ten spijt, gaat de subsidie aan de stichting voorbij. Het is Fawaka, een stichting van Thiemo Heilbronn ‘voor inclusief wereldburgerschap’ dat de aanbesteding krijgt toegewezen.
Inclusie
Fawaka – Sranantongo voor ‘Alles kits?’ – is als organisatie vooral op Amsterdam gericht en heeft als thema wereldburgerschap, gebaseerd op duurzaamheid en inclusie. De stichting wil tegenwicht bieden tegen de ‘blanke, Eurocentrische blik’ op de geschiedenis. In alle voorbeelden van racisme, homofobie en moslimdiscriminatie die Fawaka in wervende publicaties en op haar website noemt, komt de term antisemitisme niet voor. De stichting ontwikkelt lessen in samenwerking met Black Archives, een organisatie die zich richt op ‘dekolonisatie’ en zich inmiddels met de Palestijnse zaak vereenzelvigt. Een van de trainers voor de leergang inclusief onderwijs die Fawaka verzorgt voor docenten in het voortgezet onderwijs, is niemand minder dan Sabine Scharwachter, de luis in de pels van GroenLinks/PvdA. De ‘intersectioneel feministe’ staat bekend om haar extremistische gedachtegoed. Scharwachter ontkent de verkrachtingen van 7 oktober, beschuldigde Israël al voor die dag van genocide en stuurde bij de Februaristakingherdenking een plaatje rond van de Dokwerker met kaffiya: “Herdenk vooral de Palestijnen!”
Sabine Scharwachter staat bekend om haar extremistische gedachtegoed
Dat belooft weinig goeds. Het NIW vroeg Fawaka diverse malen uit te leggen hoe zij hun lessen antisemitisme denken in te vullen. Ten slotte zegde de stichting toe binnenkort met meer informatie komen daarover. In het plan dat de organisatie presenteerde, staat alleen dat in de lessen materiaal gebruikt wordt dat is ontwikkeld door de Anne Frank Stichting. Maar ook Na de oorlog werkt met die stichting samen.
De afwijzing van Na de oorlog door het ministerie heeft inmiddels tot Kamervragen geleid. Staatssecretaris Mariëlle Paul (VVD) antwoordde dat in het kader van antisemitismebestrijding nog twee aanbestedingen volgen waar de stichting op in kan tekenen. Deborah Lens heeft direct contact opgenomen met OCW met de vraag om welke regelingen het zou gaan, maar de verantwoordelijke ambtenaar bleef een antwoord schuldig.
